Προαναγγελίες

Γράφει ο Νίκος Γιώτης

Έχουν περάσει 74 χρόνια από την παραμονή Χριστουγέννων κατά την οποία μια ομάδα νεαρών, που συνήθιζε να κάνει καντάδες έξω από τα σπίτια νεανίδων, αποφάσισαν παρά το δριμύ ψύχος που επικρατούσε να βγουν λίγο μετά τα μεσάνυχτα στις γειτονιές του Ασβεστοχωρίου και να τραγουδήσουν το “Χιόνια στο καμπαναριό”. Πού να φαντάζονταν πως εκείνη η βραδιά ήταν η αρχή μιας… παράδοσης, που διατηρείται ακόμη, στο Ασβεστοχώρι. Την ομάδα εκείνη αποτελούσαν οι νεαροί τότε, Γιώργος Ριτζούλης, Γιώργος Πιτκάρης, Απόστολος Σπάνδος, Δημήτρης Χορτατσιάνης, Νάκης Γηρούκας, Κώστας Σαμαλής, Παναγιώτης Πελτέκης, Γιώργος Μπουμπούσης και Νίκος Κουρκουρίκας.H ανταπόκριση του κόσμου εκείνο το βράδυ ήταν μεγάλη και οι νεαροί έκαναν κάτι ανάλογο και τις επόμενες χρονιές, οπότε έλαβε η όμορφη αυτή ενέργεια μια πιο οργανωμένη μορφή, με τη δημιουργία μιας μικρής χορωδίας που πραγματοποιούσε και ορισμένες πρόβες πριν από τη συγκεκριμένη βραδιά, ώστε να υπάρχει καλύτερος συγχρονισμός.

Το 1956 δηλαδή πριν συμπληρωθεί δεκαετία από την πρώτη εκείνη βραδιά -της παραμονής των Χριστουγέννων του ’48- η χορωδία πλαισιώθηκε και από γυναίκες (Φίτσα Ριτζούλη, Ελένη Μπούγκαρη, Αυγερινή Λεμοντζή, Σταυρούλα Δ. Δούδη) και απέκτησε πιο όμορφο “ηχητικό χρώμα”. Παρά τους αρχικούς δισταγμούς ορισμένων το εγχείρημα στέφθηκε από επιτυχία και συνεχίζεται έτσι μέχρι σήμερα, πιο οργανωμένα και με τις γυναίκες να υπερτερούν πλέον αριθμητικά των ανδρών.

Με όσο αντίξοες καιρικές συνθήκες κι αν επικρατούν. Το έθιμο είναι έθιμο και πρέπει να τηρηθεί. Και τηρείται κάθε χρόνο ανελλιπώς είτε βρέχει, είτε χιονίζει, είτε η θερμοκρασία πέφτει αρκετά κάτω του μηδενός.

Άλλωστε πάρα πολλοί Ασβεστοχωρίτες, ντόπιοι και νέοι κάτοικοι περιμένουν ξαγρυπνώντας κι αυτοί μαζί με τους χορωδούς να ακούσουν το εορταστικό αυτό τραγούδι στη γειτονιά τους κι εκείνοι προκειμένου να τους ευχαριστήσουν και να τους ζεστάνουν λίγο, τους υποδέχονται έξω από τα σπίτια τους με ποτά ή γλυκίσματα ή αφεψήματα ή ζεστές κομπόστες.

Η ατμόσφαιρα “ζεσταίνεται” παρά το έντονο κρύο που συνήθως υπάρχει και οι ευχές παίρνουν και δίνουν….

Μία πρόβα στο ΚΑΠΗ προκειμένου να συντονιστούν οι χορωδοί και η ολονύκτια… βόλτα τους στις γειτονιές του Ασβεστοχωρίου αρχίζει

Γι αυτό απόψε αν ακούσετε (μετά από δύο χρόνια απραξίας εξαιτίας της πανδημίας) στη γειτονιά σας τη χορωδία να τραγουδάει το “Χιόνια στο Καμπαναριό” μην αρκεστείτε μόνο να απολαύσετε την υπέροχη εκτέλεσή της, αλλά βγείτε έξω να προσφέρετε κάτι από τα παραπάνω στους χορωδούς ή έστω ανοίξτε το παράθυρό σας και να ανταλλάξτε ευχές μαζί τους.

Και για όσους θέλουν να ζήσουν από κοντά την εμπειρία της συμμετοχής στη χορωδία αυτή (καλλίφωνοι και μη), μπορούν να την ακολουθήσουν σε ολόκληρη ή μέρος της διαδρομής της (ο τόπος συνάντησης είναι στη 1 τα ξημερώματα στο ΚΑΠΗ Ασβεστοχωρίου). Είναι σίγουρο ότι θα ενθουσιαστούν από την πρωτόγνωρη αυτή εμπειρία…                                                                        

Ακολουθεί ΒΙΝΤΕΟ από την χορωδία που τραγούδησε το “Χιόνια στο καμπαναριό” τα Χριστούγεννα του 2018. 

                                                                                                         

Νίκος Γιώτης

Συμπληρώνονται 78 χρόνια από την 26η Ιουλίου 1944, οπότε οι γερμανικές δυνάμεις Κατοχής και οι Έλληνες συνεργάτες τους (ταγματασφαλίτες), αφού συγκέντρωσαν τους κατοίκους του χωριού, καθώς και υπαλλήλους και ασθενείς του Σανατορίου Ασβεστοχωρίου (που μετεξελίχθηκε το 1983 στο Γενικό Περιφερειακό Νοσοκομείο “Γ. Παπανικολάου”), επέλεξαν μετά από προδοσία και σκότωσαν 17 πατριώτες (ο ένας υπέκυψε μετά από τον ανελέητο ξυλοδαρμό του).

Η εκτέλεση έγινε, όπως είπαν, ως αντίποινα για την επίθεση των ανταρτών τη νύχτα της 12ης προς 13η Ιουλίου του ’44 στο Σανατόριο προκειμένου να πάρουν φάρμακα και τρόφιμα.

Το σημείο της εκτέλεσης επιλέχτηκε συμβολικά, επειδή εκεί οι αντάρτες, μετά από ανταλλαγή πυρών, σκότωσαν -εκείνο το βράδυ- δύο Γερμανούς αξιωματικούς και τραυμάτισαν δύο στρατιώτες.

Είχε προηγηθεί έξι μέρες νωρίτερα, στις 20 Ιουλίου, γιορτή του Προφήτη Ηλία, στην ευρύτερη περιοχή του Δάσους Κουρί, η σύλληψη -επίσης μετά από προδοσία- τεσσάρων συνδέσμων του ΕΑΜ και η εκτέλεση των τριών από αυτούς (ο τέταρτος λόγω του νεαρού της ηλικίας του στάλθηκε σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας).

Στιγμιότυπο από παλαιότερη εκδήλωση

Την προσεχή Κυριακή 24 Ιουλίου, ο δήμος Πυλαίας – Χορτιάτη, στον οποίο ανήκει διοικητικά το Ασβεστοχώρι, θα πραγματοποιήσει στις 10 το πρωί στον ιερό ναό Αγίου Γεωργίου Ασβεστοχωρίου, μνημόσυνο υπέρ των εκτελεσθέντων.

Στις 11 θα αναχωρήσει από το πάρκο της κωμόπολης (χώρο συγκέντρωσης των εκτελεσθέντων) πομπή προς το χώρο της εκτέλεσης στα όρια της Εξοχής (λίγο πιο κάτω από το νοσοκομείο «Παπανικολάου»), όπου θα γίνει επιμνημόσυνη δέηση, ομιλίες και κατάθεση στεφανιών.

                  Νίκος Γιώτης

Η Κατίνα Τούση μοιρολογεί τον γιο της

Την 9^η Μαΐου, κάθε χρόνου, δηλαδή σαν σήμερα, το Ασβεστοχώρι τιμάει ή μάλλον θα έπρεπε να τιμάει, γιατί τα τελευταία χρόνια δεν βλέπουμε να συμβαίνει κάτι τέτοιο, ένα παιδί του, το οποίο το 1936 έπεσε νεκρό κατά τη διάρκεια εργατικής διαδήλωσης. Μόνο που δεν ήταν απλά ένας από τους πολλούς νεκρούς που έδωσαν τη ζωή τους για τα δικαιώματα των εργατών, αλλά έμεινε γνωστός, ως ο πρώτος νεκρός του Μάη του ’36.

Το Μάιο του ‘36, λίγους μήνες πριν τη δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά, με διορισμένο όμως πρωθυπουργό τον μετέπειτα δικτάτορα, από τον βασιλιά Γεώργιο, άρχισε η μεγάλη απεργία των καπνεργατών.

Στις 9 Μαΐου οι αστυνομικές αρχές της Θεσσαλονίκης απαγόρευσαν στην πορεία των εργατών να πλησιάσει στο κτίριο διοίκησης της πόλης, με αποτέλεσμα να ξεκινήσουν σοβαρά επεισόδια. Ο 25χρονος Ασβεστοχωρίτης αυτοκινητιστής, Τάσος Τούσης, έπεσε νεκρός, από πυρά αστυνομικών. Ήταν το πρώτο θύμα στα γεγονότα του Μάη του ‘36. Οι απεργοί αμέσως ξήλωσαν μία πόρτα και τοποθέτησαν πάνω της τη σορό του νεκρού.

Όπως είναι γνωστό η φωτογραφία με το μοιρολόι της μάνας του νεκρού διαδηλωτή, Κατίνας Τούση, που θρηνούσε πάνω από τη σορό του γιου της, ενέπνευσε τον Γιάννη Ρίτσο, να γράψει τον «Επιτάφιο» τον οποίο μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης.

                                                                                                                                                       Νίκος Γιώτης

Η Κατίνα Τούση μοιρολογεί το γιο της

Την 9^η Μαΐου, κάθε χρόνου, δηλαδή σαν σήμερα, το Ασβεστοχώρι τιμάει ή μάλλον θα έπρεπε να τιμάει, γιατί τα τελευταία χρόνια δε βλέπουμε να συμβαίνει κάτι τέτοιο, ένα παιδί του, το οποίο το 1936 έπεσε νεκρό κατά τη διάρκεια εργατικής διαδήλωσης. Μόνο που δεν ήταν απλά ένας από τους πολλούς νεκρούς που έδωσαν τη ζωή τους για τα δικαιώματα των εργατών, αλλά έμεινε γνωστός, ως ο πρώτος νεκρός του Μάη του ’36. Το Μάιο του ‘36, λίγους μήνες πριν τη δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά, με διορισμένο όμως πρωθυπουργό τον μετέπειτα δικτάτορα, από τον βασιλιά Γεώργιο, άρχισε η μεγάλη απεργία των καπνεργατών. Στις 9 Μαΐου οι αστυνομικές αρχές της Θεσσαλονίκης απαγόρευσαν στην πορεία των εργατών να πλησιάσει στο κτίριο διοίκησης της πόλης, με αποτέλεσμα να ξεκινήσουν σοβαρά επεισόδια. Ο 25χρονος Ασβεστοχωρίτης αυτοκινητιστής, Τάσος Τούσης, έπεσε νεκρός, από πυρά αστυνομικών. Ήταν το πρώτο θύμα στα γεγονότα του Μάη του ‘36. Οι απεργοί αμέσως ξήλωσαν μία πόρτα και τοποθέτησαν πάνω της τη σορό του νεκρού. Όπως είναι γνωστό η φωτογραφία με το μοιρολόι της μάνας του νεκρού διαδηλωτή, Κατίνας Τούση, που θρηνούσε πάνω από τη σορό του γιου της, ενέπνευσε τον Γιάννη Ρίτσο, να γράψει τον «Επιτάφιο» τον οποίο μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης.

                                                                                                                                                       Νίκος Γιώτης