Σε συγκινησιακά φορτισμένη ατμόσφαιρα, πραγματοποιήθηκε στην κατάμεστη “Αίθουσα Πολιτισμού” (Κοινοτική Αίθουσα) Ασβεστοχωρίου, εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του δημοσιογράφου Νίκου Γιώτη “Το Ασβεστοχώρι στην Κατοχή” (Εκδόσεις CCITY PUBLISH), την οποία διοργάνωσε ο Δήμος Πυλαίας – Χορτιάτη.
Στην ομιλία του ο δήμαρχος Ιγνάτιος Καϊτεζίδης, μεταξύ άλλων επισήμανε: “Νιώθω την ανάγκη να συγχαρώ τον Νίκο Γιώτη, για την εκτεταμένη, πολύχρονη και σε βάθος δημοσιογραφική του έρευνα, για την αντικειμενικότητα και την επιστημονική καταγραφή της ιστορικότητας των γεγονότων. Πρόκειται για ένα μοναδικό βιβλίο το οποίο συμπληρώνει ένα σημαντικό κενό στη βιβλιογραφία της ιστορίας της περιοχής μας και ξεδιπλώνει με αριστοτεχνικό τρόπο όλες τις δραματικές πτυχές εκείνης της περιόδου όπως τη βίωσαν οι ίδιοι οι άνθρωποι – πρωταγωνιστές, οι κάτοικοι του μαρτυρικού χωριού μας. Θα ήθελα να τον συγχαρώ για όλα αυτά, αλλά κυρίως για την επιμονή και την προσήλωσή του σε αυτή την ιερή προσπάθεια που προϋποθέτει αγάπη και μεράκι για τον τόπο του. Η ανάγκη να πληρωθεί αυτός ο φόρος τιμής έγινε το ευγενές καύσιμο στην ακάματη προσπάθεια του Νίκου. Τον ευχαριστούμε από την καρδιά μας για τη μεγάλη του προσφορά στην ιστορία του τόπου μας”.
Ακόμη ανακοίνωσε ότι αυτό το κομμάτι σημαντικής ιστορίας του Ασβεστοχωρίου θα φτάσει στη νέα γενιά του τόπου μας, καθώς ο δήμος θα αγοράσει αριθμό βιβλίων για τις σχολικές βιβλιοθήκες, αλλά και για τις ανάγκες της εθιμοτυπίας του δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη.
Ο συγγραφέας Νίκος Γιώτης, αφού ευχαρίστησε τον κ. Καϊτεζίδη, για το ενδιαφέρον του για το βιβλίο και τη διοργάνωση της εκδήλωσης, έκανε αναφορά στην 27η Οκτωβρίου, επέτειο απελευθέρωσης του Ασβεστοχωρίου από τον τουρκικό ζυγό το 1912, η οποία συνέπεσε με την παρουσίαση του βιβλίου, καθώς και στο χώρο της εκδήλωσης όπου το 1940 ντύθηκαν οι περισσότεροι επίστρατοι Ασβεστοχωρίτες στο “χακί” πριν αναχωρήσουν για το “μέτωπο”. Επίσης επισήμανε πως στη συγκεκριμένη Αίθουσα κατά τη διάρκεια της Κατοχής προσφερόταν το παιδικό συσσίτιο.
Είπε ακόμη πως από τις 63 συνολικά μαρτυρίες Ασβεστοχωριτών -οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν αποβιώσει- που έχει συγκεντρώσει για τη συγγραφή του βιβλίου του, τις μισές περίπου τις κατέγραψε με την κάμερά του και προσανατολίζεται στη δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ.
Επίσης έκανε γνωστό πως όλα αυτά τα χρόνια συγκέντρωσε πλούσιο αρχειακό υλικό (και εκτός Κατοχής) για το Ασβεστοχώρι, αξιοποιώντας το οποίο θα εκδώσει κι ένα λεύκωμα.
Ειδικότερα για το βιβλίο “Το Ασβεστοχώρι στην Κατοχή” είπε πως θεώρησε τη συγγραφή του ως οικογενειακή επιταγή, επειδή μεγάλωσε με αφηγήσεις του πατέρα του που βίωσε την Κατοχή, οπότε συνελήφθη από τους Γερμανούς -οι οποίοι εκτέλεσαν τον αδελφό του- και ήταν κρατούμενος ως την απελευθέρωση. “Ξεκίνησα να αναζητώ στοιχεία και μαρτυρίες στο Ασβεστοχώρι, στη συνέχεια άρχισα να ερευνώ οπουδήποτε πίστευα πως θα υπήρχαν στοιχεία στη Θεσσαλονίκη και αργότερα πήγα αρκετές φορές στην Αθήνα αναζητώντας στοιχεία π.χ. στο Ιστορικό Αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών, στο Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη, στο Ίδρυμα “Χαρίλαος Φλωράκης” και σε άλλα αρχεία”, σημείωσε.
Ευχαρίστησε όλους όσοι συνέβαλαν στη συγγραφή του βιβλίου με μαρτυρίες προσφέροντας φωτογραφικό υλικό, λέγοντας χαρακτηριστικά πως αυτή η προσφορά, συμπαράσταση και η εμπιστοσύνη τους τον ωθεί να προσπαθήσει ακόμη περισσότερο για τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ και τη συγγραφή του λευκώματος για το Ασβεστοχώρι!
Ο συντονιστής της εκδήλωσης Βασίλης Μάστορας σημείωσε πως ανάμεσά μας βρίσκονται και κάτοικοι του Ασβεστοχωρίου οι οποίοι έζησαν τις θηριωδίες των κατακτητών και βοήθησαν με τις αφηγήσεις τους τον Νίκο Γιώτη να ολοκληρώσει ένα έργο το οποίο για τον ίδιο ήταν ένα στοίχημα ζωής. Δούλεψε γι αυτό περίπου 20 χρόνια χωρίς να αφήσει τίποτε στην τύχη.
Ιδιαίτερη αίσθηση και συγκίνηση προκάλεσε η μαρτυρία της 90χρονης Ασβεστοχωρίτισσας Μαγδαληνής (Λίτσας) Λιούδη, η οποία εξιστόρησε πώς βίωσε την κήρυξη του πολέμου στις 28 Οκτωβρίου 1940, δίδοντας με γλαφυρό τρόπο το κλίμα που επικρατούσε την ημέρα εκείνη στο Ασβεστοχώρι, καθώς και τα γεγονότα της 26ης Ιουλίου 1940, οπότε οι Γερμανοί και οι ντόπιοι συνεργάτες τους συγκέντρωσαν τους κατοίκους του χωριού καθώς και υπαλλήλους και ασθενείς του Σανατορίου και εκτέλεσαν 16 πατριώτες.
Αναφορά στο βιβλίο αλλά και στα γεγονότα του Ιουλίου του ’44 έκανε και ο υποδιευθυντής του Λυκείου Ασβεστοχωρίου, Παναγιώτης Τσαγκαρής, ο παππούς του οποίου εκτελέστηκε την αποφράδα εκείνη ημέρα.
Χαιρετισμούς απηύθυναν ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Δημήτρης Βαρτζόπουλος, ο οποίος είναι εγγονός του εκτελεσθέντος από τους Ναζί, Ιωάννη Λιχριδά, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Πυλαίας – Χορτιάτη, Μιχάλης Γεράνης και η αντιδήμαρχος Ανατολή Κωνσταντινίδου.
Αποσπάσματα του βιβλίου διάβασε ο Αλέξης Κωστάλας αναφέροντας πριν την αφήγησή του μία ρήση του Τάσου Λιγνάδη, πως “οι μνήμες μας είναι η ταυτότητά μας και χωρίς τις μνήμες μας δεν είμαστε τίποτε”! Τόνισε επίσης πως “ευτυχώς υπάρχουν άνθρωποι που έχουνε το πείσμα, την αυτοπειθαρχία και την επιμονή του Νίκου Γιώτη να καταγράφουν τα γεγονότα, γιατί εγώ έζησα την Κατοχή και θυμάμαι, αλλά για πόσα χρόνια ακόμη θα ζούμε για να θυμόμαστε”;
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης προβλήθηκε και βίντεο με μαρτυρίες Ασβεστοχωριτών για την Κατοχή που συγκέντρωσε ο συγγραφέας κατά τη διάρκεια της 20ετούς του έρευνας:
Στο τέλος της εκδήλωσης ο δήμαρχος Ιγνάτιος Καϊτεζίδης απένειμε στον συγγραφέα τιμητική πλακέτα, για τη συνεισφορά του στην ιστορική καταγραφή των γεγονότων στο κατοχικό Ασβεστοχώρι, με τη συγγραφή και έκδοση του βιβλίου του.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με υπογραφή βιβλίων από τον συγγραφέα
Ο συγγραφέας στην ομιλία του ευχαρίστησε τα παιδιά του Δήμητρα και Σταύρο για τη συμπαράσταση και τη βοήθεια που του παρείχαν στη συγγραφή του βιβλίου
Επρόκειτο για τη δεύτερη παρουσίαση του βιβλίου “Το Ασβεστοχώρι στην Κατοχή”. Είχε προηγηθεί στη Θεσσαλονίκη, στο Συνεδριακό Κέντρο “Νικόλαος Γερμανός” στις 8 Ιουνίου (για το ρεπορτάζ της εκδήλωσης του Ιουνίου πατήστε εδώ: http://www.asvestohori.gr/?p=6952)
Στο βιβλίο -το οποίο συμπληρώνει ένα σημαντικό κενό στη βιβλιογραφία της ιστορίας της περιοχής- γίνεται μία πλήρης ιστορική καταγραφή για το κατοχικό Ασβεστοχώρι, όπως προκύπτει από τις 63 αφηγήσεις – μαρτυρίες ανθρώπων που βίωσαν τη φρικιαστική πραγματικότητα του πολέμου, καθώς και από τα 170 άγνωστα ντοκουμέντα της περιόδου εκείνης, εκ των οποίων 17 γερμανικά, τα οποία παρατίθενται με τις μεταφράσεις τους στην ελληνική γλώσσα.
Επίσης περιλαμβάνονται -μεταξύ άλλων- 100 σπάνιες φωτογραφίες, αντίγραφα των Ατομικών Δελτίων Απώλειας Ασβεστοχωριτών στρατιωτών που σκοτώθηκαν στον
Ελληνο-ιταλικό πόλεμο, 20 δημοσιεύματα εφημερίδων της Κατοχής (παράνομων) και μεταπολεμικών, προπολεμικοί και κατοχικοί χάρτες, αντίγραφα κατοχικών ταυτοτήτων και χαρτονομισμάτων, ληξιαρχικές πράξεις θανάτου των 19 εκτελεσθέντων (τρεις στις 20 και 16 στις 26 Ιουλίου) στο Ασβεστοχώρι.
Σε ιδιαίτερα κεφάλαια ξεδιπλώνονται και οι αντιστασιακές πράξεις των Ασβεστοχωριτών, ενώ αναλύονται και οι πλευρές της οικονομικής και της κοινωνικής ζωής των πολιτών.
Ειδικότερα, υπάρχουν κεφάλαια -μεταξύ άλλων- για τις 19 εκτελέσεις, την επιχείρηση του ΕΛΑΣ στο Σανατόριο, τους Ασβεστοχωρίτες σαμποτέρ, τη βαρβαρότητα των ταγματασφαλιτών, την υγειονομική κατάσταση, τη λειτουργία των σχολείων και της εκκλησίας, το συσσίτιο των παιδιών, τις επιτάξεις σπιτιών, τις δραστηριότητες της Φιλοπτώχου Αδελφότητος Κυριών Ασβεστοχωρίου, τη συγκρότηση αντιστασιακών ομάδων, τη συνεισφορά των γυναικών στην αντίσταση, όλα πλαισιωμένα με έγγραφα της εποχής!
Στο βιβλίο παρατίθενται και περιλήψεις του στην αγγλική και τη γερμανική γλώσσα.