“Πάμε για κοπρίφκες”; Μια φράση που τις τελευταίες δεκαετίες έπαψε να ακούγεται στο Ασβεστοχώρι από παιδικά χείλη, όπως παλιά. Στη θέα των δένδρων και των καρπών τους έρχονται στη μνήμη των μεσηλίκων αλλά και των ηλικιωμένων σήμερα, τα φθινοπωρινά παιχνίδια τους στο σχολείο και τις γειτονιές. Είναι αλήθεια πως δεν τους ενδιέφερε τόσο η γεύση των γλυκών σκουρο-μωβ μικροσκοπικών καρπών τους (διαμέτρου ενός εκατοστού) ή οι θρεπτικές ουσίες που -όπως διαβάσαμε- περιέχει ο μικροσκοπικός καρπός της κοπριφκιάς (η επιστημονική της ονομασία είναι “μελικοκιά”), αλλά τα παιχνίδια που επινοούσαν μ’ αυτούς τα παιδιά.
Αφού έτρωγαν την κίτρινη ψίχα του καρπού τους, στη συνέχεια με φυσοκάλαμα -τα οποία ονόμαζαν “φαρκάτσια”- σημάδευαν άλλα παιδιά της παρέας τους προκειμένου να τα χτυπήσουν με το κουκούτσι -το οποίο καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του καρπού- σε έναν ιδιότυπο… κοπριφκοπόλεμο!
Όσον αφορά τα… υλικά – “πυρομαχικά” του κοπριφκοπόλεμου υπήρχαν άφθονα στο Ασβεστοχώρι αφού μάλλον το κλίμα του -όπως και της Θεσσαλονίκης- ευνοούν την ανάπτυξη των συγκεκριμένων δένδρων. Με έκπληξη βέβαια τα είδαμε -σε κάποια ταξίδια μας- στα προάστια του Μιλάνου καθώς και σε κεντρικά σημεία της πρωτεύουσας της Μαγιόρκας, την Πάλμα, κι αυτό κατά την προσωπική μου άποψη δείχνει πως ευδοκιμεί σε μεσογειακά – εύκρατα κλίματα…
Για όσους δεν γνωρίζουν για το συγκεκριμένο δένδρο, είναι φυλλοβόλο με χρυσοπράσινα φύλλα, τα οποία έχουν σχήμα λόγχης και από κάτω χνούδι. Είναι ανθεκτικό σε δύσκολες καιρικές συνθήκες.
Για το μάζεμα των κοπριφκών τα παιδιά αφιέρωναν αρκετές ώρες, πηγαίνοντας πολλές φορές με τους φίλους τους σε άλλες γειτονιές ή και στην άλλη πλευρά του χωριού και σκαρφάλωναν στα δένδρα προκειμένου να γεμίσουν τα σακουλάκια που είχαν εφοδιαστεί απ’ τα σπίτια τους. Παλαιότερα που δεν υπήρχαν σακούλες απλώς γέμιζαν τις τσέπες τους ή προσπαθούσαν να μετατρέψουν κάποιες μπλούζες τους σε… σάκους!
Η περιοχή με τις περισσότερες κοπριφκιές ήταν το κτήμα του Κύρου που βρίσκεται προς την περιοχή των λατομείων. Εκεί συναντιόνταν παιδιά από διάφορες γειτονιές και πολλές φορές σκαρφαλωμένα στα δένδρα επιδίδονταν στο αγαπημένο τους παιχνίδι με τα φυσοκάλαμα!
Τα παιδιά πάντοτε ήταν προετοιμασμένα και για… κυνηγητό, αφού πολλές φορές οι ιδιοκτήτες των χωραφιών όπου υπήρχαν κοπριφκιές μόλις τα εντόπιζαν τα κυνηγούσαν φοβούμενοι -όπως έλεγαν- να μην πέσουν και χτυπήσουν και βρουν κι εκείνοι τον μπελά τους…
Για να απολαύσουν καλύτερα τη γεύση τους τα παιδιά έτρωγαν 6 – 7 κοπρίφκες μαζί και μερικές φορές κατά λάθος καταπίνανε και κάποια κουκούτσια…
Το Ασβεστοχώρι είναι γεμάτο από κοπριφκιές, με ώριμες αυτήν την εποχή κοπρίφκες. Μόνο που δεν υπάρχουν -πλέον- σ’ αυτά σκαρφαλωμένα παιδιά κι ούτε τα δένδρα αυτά σημαίνουν για εκείνα τίποτε. Δεν γνωρίζουν ότι το μάζεμα των καρπών τους αποτελούσε μία από τις πιο αγαπημένες συνήθειες των γονιών τους. Τότε που δεν υπήρχαν οι τηλεοράσεις ή τα ηλεκτρονικά παιχνίδια τα οποία καθηλώνουν σήμερα τα παιδιά στα σπίτια τους και μάλιστα επί ώρες μπροστά σε μία οθόνη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται…
Νίκος Γιώτης